image
images
6. Rumeli [DİL, EDEBİYAT VE ÇEVİRİ] SEMPOZYUMU
Kutadgu Bilig'de Duygu Değişimlerinin Nesne Olay Yapısı Metaforları Bağlamında İncelenmesi
Yazarlar:
Özge Eker KAVALÇALAN
Yayın Yılı:
2024
Yayıncı:
RumeliYA Yayıncılık
Dil:
ISBN:
978-625-94407-6-7
Özet:
Pek çok zihinsel fonksiyonların merkezi olan beyindeki algılama ve sezinleme işlevlerinin sonucu olan duygular, ruhsal durumların mutluluk, sevinç, korku, üzüntü, keder şeklindeki yansımalarıdır. İnsanlar günlük hayatlarında tek bir duyguyu veya birden fazla duyguyu aynı anda yaşayabilirler. İnsanlar yaşadıkları bu duyguları dil evreninde çeşitli şekillerde ifade ederler. Bu ifadeler de insanların kültürleriyle etkileşim halindedir. Bu karmaşık ruhsal ve duygusal süreçlerin dilsel ve kültürel ifadelerinin büyük çoğunluğu yabancı alan yazınlarda olay yapısı metaforları şeklinde ele alınır. Olay yapılarının durum, değişim süreç, hareket, neden, amaç ve araç gibi değişik yönleri bilişsel anlamda metaforik olarak kavramlaştırılır. Barcelona (2003), Feldman (2006), Yu (2009), Kövecses ve Benczes (2010), Johnson (2018) olay yapısı metaforlarını bilişsel metafor analizlerinin parçası olarak görürler. Durum değişikliğine bağlı olay yapısı metaforları insanların tecrübelerine bağlıdır. İnsanların günlük yaşantılarındaki olaylar arasında bağlantı kurmaları ve bunları kavramlaştırmaları bu metaforların temelini oluşturmaktadır. Bu durumlar da kendi içinde oldukça ayrıntılı bilişsel etkinlikler içermektedir. Değişim metaforları nesnenin ilk olarak hareketlerine, kazanımlarına veya kayıplarına bağlıdır. “Duygusunu kazanmak” veya “duygusunu kaybetmek” ifadelerinde duygu kavramı kişinin kazanabileceği ve kaybedebileceği bir nesne şeklinde kavramlaştırılmıştır. Bu nedenle bir kişinin değişimi, duygu kavramının soyut niteliğinin uzaydaki hareketler açısından kavramlaştırılmasıyla ifade edilmiştir. Söz konusu alan yazındaki olay yapısına bağlı farklı duygu durumları günlük hayattaki bir nesnenin hareketi, kaybı ya da kazanımı şeklinde de kavramlaştırılmaktadır. Bu çalışmada da Kutadgu Bilig’deki mutluluk, sevinç, korku, üzüntü gibi duygular DUYGU DEĞİŞİMLERİ NESNELERİN HAREKETLERİDİR, DUYGU DEĞİŞİMLERİ NESNELERİN KAZANIMLARIDIR, DUYGU DEĞİŞİMLERİ NESNELERİN KAYIPLARIDIR temel metaforlarına bağlı olarak incelenmiştir. Bu çalışmayla birlikte tarihî metinlerde duyguları ifade eden fiillerin bilişsel bağlamda metaforlarla tanıklanabilmesiyle ortak/ geleneksel bir metaforik kavram haritası ortaya çıkarılmıştır.
Anahtar Kelime (AI):
Kutadgu Bilig
Bilişsel Metaforlar
Duygu
Olay Yapısı Metaforları.
6. Rumeli [DİL, EDEBİYAT VE ÇEVİRİ] SEMPOZYUMU
Emotion changes are objects movements metaphors in Kutadgu Bilig
Yazarlar:
Özge Eker KAVALÇALAN
Yayın Yılı:
2024
Yayıncı:
RumeliYA Yayıncılık
Dil:
ISBN:
978-625-94407-6-7
Özet:
(AI):
The emotions that result from the central functions of the brain, which include perception and anticipation, are reflections of mental states such as happiness, joy, fear, sadness, and sorrow. In daily life, people can experience a single emotion or multiple emotions at the same time. People express these emotions in various ways in the language universe. Also these expressions are interaction by their cultures. The complex mental and emotional processes, along with their linguistic and cultural expressions, are often handled as event structure metaphors in foreign literature. Various aspects of event structures such as situation, change process, action, cause, purpose and tool are conceptualized as metaphorically in a cognitive sense. Researchers such as Barcelona (2003), Feldman (2006), Yu (2009), Kövecses and Benczes (2010), and Johnson (2018) are accept event structure metaphors as part of cognitive metaphor analysis. Metaphors related to changes in situations are dependent on people’s experiences. Connecting and conceptualizing events in daily life form the basis for these metaphors. These situations contain elaborated cognitive activities in themselves. Metaphors related to change are based on the object’s actions, gains or losses. The concept of emotion in expressions like “gaining emotion” or “losing emotion” is conceptualized as an object that one can gain or lose. Therefore, a person’s change is expressed metaphorically by conceptualizing the abstract nature of emotions in terms of movements in space. Different emotional states in the literary domain are also conceptualized as movements, losses, or gains of an object in everyday life events. In this study, emotions such as happiness, fear, and sadness in Kutadgu Bilig are researched depend on the basic metaphors: EMOTION CHANGES ARE OBJECT MOVEMENTS, EMOTION CHANGES ARE OBJECT GAINS, EMOTION CHANGES ARE OBJECT LOSSES. With this study, a traditional metaphorical concept mapping was revealed by identifying cognitive metaphors in historical texts that express emotions through verbs in a cognitive context.
Anahtar Kelimeler:
(AI):
Kutadgu Bilig
Cognitive Metaphors
Emotion
Event Structure Metaphors.