KARADENİZ 16.ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ
BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ’NİN KURULUŞUNDA GÜÇLÜ BİR KADIN: ALTUNCAN HATUN
Yazarlar:
Habibe Ceren DAĞDEVİREN
Yayıncı:
Academy Global Publishing House
Özet:
Selçuklular, Türklerin doğudan batıya yayılarak ilerlemelerinde, İslam dünyasında hâkimiyet sağlayarak Türk ve İslam medeniyeti tarihinde yeni bir dönemin açılmasında kilit nokta olmuştur. Selçuklular, XI. ve XIV. yüzyıla kadar Türkistan, Hârizm, Horasan, Afganistan, İran, Irak, Suriye, Azerbaycan ve Türkiye’de hüküm sürmüşlerdir. Devletin kurucusu olan ve devletin bekası için karar alırken güvendiği insanların yanında olmasına önem veren Tuğrul Bey, bu konuda oldukça seçici davranmış ve devlet işlerinde yalnızca iki kişiye itibar etmiştir. Bunlardan biri şüphesiz aynı ideallerle yetiştiği, pek çok zorluğa karşı birlikte mücadele ettiği kardeşi Çağrı Bey, diğeri ise fikirlerine önem verdiği Altuncan Hatun’dur. Altuncan Hatun, Selçuklu hanedanlığının ilk hatunu olarak devlet işleyişinde önemli roller üstlenmiş, kritik durumlarda verdiği kararlarla devletin geleceğini etkilemiştir. Öyle ki Tuğrul Bey’in devletle alakalı işlerde sık sık onun fikrine müracaat ettiği bilinmektedir. Doğu Roma İmparatorluğu’nda Altuncan Hatun’un bu önemli statüsünü bildiğinden ondan Selçuklu Devleti ile sulh yapılması için Tuğrul Bey ile kendi aralarında aracılık yapmasını istenmiştir. Altuncan Hatun, ilk eşinden olan oğlu Enûşirvan ve vezir Amidü’l-Mülk’ün tahta geçmek için yaptıkları planı bozarak tutuklanmalarını sağlamıştır. Almış olduğu kararla hem eşini hem de Selçuklu Devleti’nin geleceğini kurtarmıştır. Çalışmamızda güçlü, otoriter, eşine ve devletine bağlı, hatun olarak aldığı kararlarla devletin geleceğini etkileyen Altuncan Hatun’un Büyük Selçuklu Devleti’nin kurulduğu sırada siyasi hayattaki etkisinden ve rolünden bahsedilecektir.