4. BİLSEL ULUSLARARASI SUR BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KONGRESİ
ÇANKIRI ŞABANÖZÜ PAŞA SULTAN CAMİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yayın Yılı:
2024
Yayıncı:
Bilsel Yayıncılık
Dil:
ISBN:
978-625-95532-3-8
Özet (AI):
Anadolu Selçuklu Döneminde ahşap direklere oturan ahşap tavanlı camiler önemli bir yapı grubunu oluşturmaktadır. Türk mimarisinde ahşap direkli camilerin ilk örneklerinin Osta Asya’daki Karahanlı ve Gazneli Devletleri tarafından 10. ve 12. yüzyıllar arasında Kurut, Hive ve Oburdan şehirlerinde inşa edildiği bilinmektedir. Bu yapı grubunun Anadolu’daki önemli temsilcilerinden olan Sivrihisar Ulu Camii, Afyon Ulu Camii, Ankara Ahi Şerafettin Camii, Beyşehir Eşrefoğlu Camii ve Kastamonu Kasabaköy Camileri, 2023 yılında Dünya Miras Listesi’ne girmiştir. Bu çalışmanın konusunu oluşturan Çankırı İli, Şabanözü İlçesi Paşa Sultan Camii dikdörtgen planlı ve kırma çatılı bir yapı olup “Anadolu Geleneksel Ahşap Direkli Camileri”nin kırsalda uygulanmış güzel örneklerinden birisidir. Caminin harim ahşap tavanı, ahşap dikmeleri ve ahşap direklerin devşirme taş kaideleri 14-15. yüzyıl mimari üslubuna işaret etmektedir. Yapı, Çankırı Kültür Envanterinde 16. yüzyılın sonlarına tarihlendirilmektedir. Ancak, benzer yapı karşılaştırılması yapılması durumunda Ankara Ahi Elvan Camii, İlyakut Köyü Camii ve Sabuni Mescidi gibi yapılardan yola çıkarak 14- 15. yüzyıllara tarihlendirilmesi mümkündür. Ankara’da çok güçlü bir yapılanmaya sahip “Ahi Teşkilatı”nın etkinliğinin artması sonucu Ankara dışında da faaliyet gösterdiği bilinmektedir. Ankara’da sıkça örneklerine rastlanılan ahşap direkli ve ahşap tavanlı camilerin kırsalda uygulanan bir örneği olan caminin ölçek olarak Ankara’daki camilere yaklaştığını söylemek mümkündür. Çalışma kapsamında Şabanözü Paşa Sultan Camii mimari özellikleri ele alınacak ve yapım tarihi ile restitüsyon verileri değerlendirilecektir.

4. BİLSEL INTERNATIONAL SUR SCIENTIFIC RESEARCHES CONGRESS
AN EVALUATION ON ÇANKIRI ŞABANÖZÜ PAŞA SULTAN MOSQUE

Yayın Yılı:
2024
Yayıncı:
Bilsel Yayıncılık
Dil:
ISBN:
978-625-95532-3-8
Özet:
:
In the Anatolian Seljuk period, mosques with wooden ceilings resting on wooden poles constitute an important building group. It is known that the first examples of mosques with wooden poles in Turkish architecture were built in the cities of Kurut, Khiva, and Oburdan between the 10th and 12th centuries by the Karakhanid and Ghaznavid States in Central Asia. Sivrihisar Grand Mosque, Afyon Grand Mosque, Ankara Ahi Şerafettin Mosque, Beyşehir Eşrefoğlu Mosque, and Kastamonu Kasabaköy Mosque, which are important representatives of this building group in Anatolia, were inscribed as group on the World Heritage List in 2023. The Pasha Sultan Mosque in Şabanözü District of Çankırı Province, which is the subject of this study, is a rectangular planned building with a hipped roof and is one of the most beautiful examples of "Anatolian Traditional Wooden Pole Mosques" applied in the rural. The harim wooden ceiling of the mosque, the wooden pillars, and the spolia stone bases of the wooden pillars point to the 14th-15th century architectural style. The building is dated to the late 16th century in Çankırı Culture Inventory. However, comparing similar buildings, it is possible to date the building to the 14th-15th centuries based on buildings such as Ankara Ahi Elvan Mosque, İlyakut Village Mosque, and Sabuni Masjid. The strong influence of the "Ahi Guild," which had a robust presence in Ankara, is known to have extended beyond the city. The Paşa Sultan Mosque, a rural example of the woodencolumned and wooden-ceilinged mosques commonly found in Ankara, is comparable in scale to those urban examples. Within the scope of the study, the architectural features of Şabanözü Pasha Sultan Mosque will be discussed and the construction date and restitution data will be evaluated.