Mecmua-ı Ebüzziya’da Yenileşme Fikri Ve Popüler Tarihçiliğe Katkıları
Yazarlar:
Nergiz Aydoğdu
Yayın Yılı:
2020
Yayıncı:
Current Debates on Social Sciences 4 Multidisciplinary Studies
Dil:
Türkçe
Disipline:
Edebiyat
Konu:
Literary History
Özet:
Giriş: Osmanlı Devleti'nin üst yöneticileri, modernleşmiş bir devlet olmayı merkezileşmiş ve güçlü bir orduya sahip devlet olmakla irtibatlandırmıştır. (Yıldız, 2009, s. 309; Yeşil, 2010, s. 228) Osmanlı Devleti'nin üst düzey bürokrasisinin güçlü merkezileşme arzusu Asakir-i Mansure-i Muhammediye ordusunun ilk savaş tecrübesinden sonra hayal kırıklığı ile sonuçlanmıştır. Üst düzey devlet adamları ve aydınları, başarısızlığı stratejik yönetim eksikliğiyle, insan kaynağının yetersizliği ve idari kurumların iyi yönetilememesi ile ilişkilendirmişlerdir. Bu bakış açısı, başarılı bir yöneticinin yetişme şartları ve yönetim anlayışını incelemeye dönük araştırmalara ilginin artmasına neden olmuştur. (Aksan, 2011, s. 202) Yenileşme döneminin tarih siyaset ve edebiyat metinlerinde Batılı siyaset ve devlet adamlarının lider, asker ve yönetici olarak kimliğine artan bir övgü ve öykünme vardır. (Aksan, 1999, s. 204) Yenileşme dönemi Osmanlı sefirleri, Avrupa'da güçlü ordu nizamı kurmuş devlet adamlarının siyasi ve askeri kimliğine ilgi duymuşlardır. Fransa'ya elçi olarak giden ve iki kez Napoleon ile görüşen Seyyid Mehmed Emin Vahid Efendi Sefaretnamesinde Fransız İmparatoru Napoleon Bonaparte'ın siyasi ve askeri kişiliğini ortaya koymaya çalışmıştır. (Seyyid Mehmed Emin Vahid Paşa, 1286, s. 42). Dönemin bürokratları, aydınları, Avrupa devlet adamlarının siyasi, idari ve askeri konularda kaleme aldıkları eserleri tercüme etmiş ve yenileşme idealini savunan Sultana sunmuşlardır. (Aydoğdu, 2017, s. 192) II. Mahmut'un saltanat döneminde, Napoleon'un Fransa'da tesis ettiği güçlü merkezi sistem, ordu düzeni ve askeri taktiklere ilişkin pek çok araştırma, inceleme ve tercüme yapılmıştır. Cevdet Paşanın ve pek çok Osmanlı aydınının cihan fatihi, askeri deha olarak tanımladığı Napoleon ve Büyük Friedrich (Neumann, 1999, s. 133-134) Tanzimat dönemi matbuat hayatında yayınlanan kitap ya da kitap adlarının üretimine de katkı sağlar. Osmanlı basınında büyük hükümdarların biyografileri, yetişme koşulları, günlük pratikleri büyük bir ilgi konusudur. Bu yazıda, Türkiye'de uzun süreli olarak yayınlanan ilk dergilerden biri olan Mecmuaı Ebüzziya'da Osmanlı aydın ve gazetecilerin yenileşme düşüncesi bağlamında ele aldığı konular, entelektüel ilgi ve eğilimleri konu edilecek, Avrupa'da ortaya çıkan toplumsal değişme ve gelişmenin Osmanlı toplumuna nasıl, hangi başlıklar öne çıkarılarak aktarıldığı, toplumsal ilerleme ve kalkınmanın önemli bir unsuru olarak büyük adamların kişisel yaşam öykülerinin nasıl kurgulandığı çözümlenmeye çalışılacaktır. Mecmua-ı Ebüzziya'nın yayın politikası ve ortaya koyduğu ürünler çerçevesinde, Türkiye'de popüler tarihçiliğe katkısı değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelime (AI):
Osmanlı Devleti
Yenileşme
Mecmua-ı Ebüzziya
Popüler Tarihçilik
Nergiz Aydoğdu
The Idea Of Renewal In Mecmua-i Ebuzziya And The Contribution To Popular History
Yazarlar:
Nergiz Aydoğdu
Yayın Yılı:
2020
Yayıncı:
Current Debates on Social Sciences 4 Multidisciplinary Studies
Dil:
Turkish
Disiplin:
Literary History
Konu:
Literary History
Özet:
(AI):
Introduction: the top rulers of the Ottoman state have linked to being a modern state to be a centralized state with a strong army.(Star, 2009, p. 309; Green, 2010, p. 228) The strong desire for centralization of the top-level bureaucracy of the Ottoman state ended with disappointment after the first war experience of the Assakir-i mansure-i Mohammed's army.High-level government managers and brilliants have linked their failure to lack of strategic management, lack of human resources and failure to manage the administrative institutions well.This perspective has led to an increased interest in research aimed at examining the conditions of training and management understanding of a successful manager.In the historical political and literary texts of the renewal period (Asan, 2011, p. 202) there is an increasing praise and narrative of the identity of Western politicians and state men as leaders, soldiers and governors.(Asan, 1999, p. 204) the Ottoman sefirs of the renewal period were interested in the political and military identity of the state men who established a strong army regime in Europe.Seyyid Mehmed, who went to France as a messenger and met Napoleon twice, tried to reveal the political and military personality of the French emperor Napoleon Bonaparte in his sefaretnames.(seyyid mehmed emin vahid paşa, 1286, p.The bureaucrates of the time, the brilliants, translated the works that the European state men took in political, administrative and military matters and presented to the Sultan who defended the ideal of renewal.(Naturated, 2017, p. 192) IIDuring Mahmut's rule, many research, examination and translation of the powerful central system, army arrangement and military tactics that Napoleon established in France were carried out.The cihan fatihi of the past and many Ottoman scientists also contributes to the production of books or book names published in the matbuat life of Napoleon and the great Friedrich (neumann, 1999, p.In the Ottoman press, the biographies of the great rulers, the conditions of cultivation, the daily practices are a topic of great interest.In this article, one of the first magazines published in Turkey for a long time, the topics that the Ottoman clear and journalist discusses in the context of the idea of renewal, intellectual interests and trends will be discussed, how the social change and development arising in Europe will be addressed to the Ottoman society, which titles are transmitted in advance, how the personal life stories of the great men are established as an important element of social progress and development.In the framework of the publishing policy and the products it displays, the contribution to popular history in Turkey will be tried to be assessed.
Anahtar Kelimeler:
(AI):
Ottoman State
Renewal
Mecmua-i Ebuzia
Popular History
Nergiz Aydoğdu