Biorisk Yönetiminde Değerlendirme, Azaltma, Performans (dap) Modeli
Yayıncı:
International Marmara Sciences Congress (IMASCON)
Özet:
Özet Bu çalışmanı amacı; biyorisk yönetiminde 'Değerlendirme, Azaltma, Performans' (DAP) modelini açıklayarak, sistem içerisindeki işleyişini ve etkisini değerlendirmektir. Biyorisk yönetimi, biyolojik tehlikeli ajanlardan kaynaklanan riskleri biyogüvenlik ve biyoemniyet kapsamında değerlendiren bir risk yönetim sistemidir. Sistem, riskleri azaltmak için önlemlerin alınmasını ve nihayetinde yerine getirilen tüm azaltma stratejilerinin performans kontrolünü topyekûn içermektedir. Biyorisk yönetim sisteminde DAP modeli faydalı bir araç olarak yaygın olarak tercih edilmektedir. DAP modeli 3 kriterden meydana geliyor olmasına rağmen, söz konusu bileşenlerin etkisi yönetim sisteminin tüm süreçlerine doğrudan veya dolaylı olarak nüfuz etmektedir. DAP modelinde her bir kriterin eşit seviyede öneme sahip olması ve kriterlerin etkileşim içinde birbirlerini desteklemesi nedeniyle modelin çalışma dengesi, zaruri olarak 3 kriterin de eş zamanlı mevcudiyetine bağlıdır. Zira kriterlerden herhangi birinin noksanlığı, DAP modeli üzerinden yürütülen sistem dengesinin bozulmasına ve böylece biyorisk yönetiminde açıklara neden olabilecektir. Tehlike ve tehdit kaynaklı riskler değerlendirilmeden risk seviyeleri azaltılamayacağı gibi azaltma önlemlerinin başarısı kontrol edilmeden de biyorisk yönetiminin performansı hususunda da bir kanaat oluşturulamayacaktır. Bu kapsamda risklere karşı güven ve emniyet sunan sürdürülebilir biyorisk yönetimleri için DAP modeli biyorisk yönetim sisteminin kritik bir parçası olarak kullanılmalıdır.