Isparta Kentsel Sit Alanındaki Koruma Uygulamalarının Değerlendirilmesi

4. Uluslararası Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Sempozyumu (ISASOR)

İnsanoğlu varoluşundan itibaren topluluklar halinde yaşama eğilimi göstermiştir. Bu topluluklar önce küçük gruplar sonra da kavimler, köyler, kentler, medeniyetler, imparatorluklar ve devletler şeklinde ortaya çıkmıştır. Yüzyıllar boyunca oluşan gelenek-görenek ve din vasıtasıyla yaşadıkları yerlere iz bırakmaya başlamışlardır. İnsanlık tarihine yön veren bu izler, tarihi çevrelerin oluşumuna zemin hazırlamıştır. Bu çevrelerde bulunan yapıların mimarisi, yapım tekniği, kullanım amacı alanın kimliğini tanımlar. Bu kimliği korumak, yaşanılan dönem hakkında gelecek nesillere bilgi aktarımını sağlamıştır. Türkiye'de koruma akımının 2000'li yılların başlarında kendini gösterdiği söylenebilir. Ancak, kültürel yaşama dair değerleri yaşatmak ve tarihi çevreyi korumak konusunda ihmaller söz konusu olduğu bilinen bir gerçektir. Bu sebeple, tarihi çevrelerdeki oluşan bilinçsiz yapılaşma ve kullanım, eksik koruma bilinci, koruma planları ile uygulamalar arasındaki tutarsızlık büyük sorunlara zemin hazırlamaktadır. Çalışmanın konusu, Isparta tarihi kent merkezinin koruma kararları çevresinde değerlendirilmesini ele almaktadır. Kapsam olarak, sit alanı içerisinde bulunan Koruma Amaçlı İmar Planı'nda ''Korunacak Sokaklar'' olarak adlandırılan bölge çalışma alanı seçilmiştir. Alanın fiziksel özelliklerinin belirlenmesi için analiz ve gözlem yöntemlerinden faydalanılmıştır. Tarihi yapılar, yüzyıllardır bilinçsiz ve umursamaz yaklaşımların tehdidi altındadır. Bu nedenle, çalışmada kentsel sit alanının koruma kararları ve sınırları hakkında yeni öneriler getirilmesi amaçlanmaktadır. Elde edilen sonuçlardan korumanın, tam olarak uygulanamadığı ve amacına ulaşamadığı gözlemlenmiştir. Bu konudaki önerilerin sunulması ve alanın koruma anlamında iyileştirilmesinin amaçlanması çalışmanın önemli bir çıktısı olmaktadır. ABSTRACT: Human beings have tended to live in communities since their existence. These communities first emerged as small groups and then as tribes, villages, cities, civilizations, empires and states. Through centuries of tradition-custom and religion, they began to leave their mark on the places they live. These traces, which shape the history of humanity, prepared the ground for the formation of historical environments. The architecture, construction technique and intended use of the buildings in these environments define the identity of the area. Protecting this identity has enabled the transfer of information about the period to the next generations. The protection current in Turkey said that manifested itself in the early 2000s. However, it is a known fact that there are neglects in preserving the values of cultural life and preserving the historical environment. For this reason, unconscious structuring and use in historical environments, lack of awareness of conservation, inconsistency between conservation plans and practices pave the way for major problems. The subject of this study is to evaluate the historical city center of Isparta around conservation decisions. In the scope of the Conservation Development Plan within the protected area, the area called çalışma Streets to be Protected '' was selected. Analysis and observation methods were used to determine the physical properties of the area. Historical buildings have been threatened by unconscious and unconcerned approaches for centuries. For this reason, it is aimed to make new suggestions about conservation decisions and boundaries of urban protected area. It was observed that protection from the obtained results could not be fully implemented and could not be achieved. Presenting the suggestions and aiming to improve the area in terms of protection is an important outcome of the study.

2019

Aslıhan ÇETİN, Eda ÇELİK, Ali TÜRK