Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Coğrafi Beceriler Açısından İncelenmesi
Yayıncı:
2. Uluslararası Coğrafya Eğitimi Kongresi
Disipline:
Kültür ve Medya Çalışmaları
Özet:
Özet Sosyal Bilgiler dersi, farklı yapı ve özellikte beceriyi içerisinde barındıran disiplinler arası temel derslerden biri olarak, güncelliğini korumaktadır. Günümüzün gelişmelerine uyumlu şekilde Sosyal Bilgiler Öğretim Programı da son dönemde farklı becerilerin kazandırılması üzerinde durmakta ve program yenilenirken bu hususlar dikkate alınmaktadır. Özellikle revize edilmiş güncel öğretim programı incelendiğinde, bireylerin farklı yönlerine hitap eden farklı beceriler dikkat çekmektedir. Sosyal bilgiler ile coğrafya, birbirini destekleyen iki önemli derstir. Bu bakımdan sosyal bilgiler için coğrafi beceriler de önemli görülmektedir. Ortaöğretim kademesi için hazırlanmış olan Coğrafya Öğretim Programında da coğrafi beceriler başlığı altında ele alınan sekiz farklı beceriden bahsedilmektedir. Bu beceriler: coğrafi gözlem, arazide çalışma, coğrafi sorgulama, zamanı algılama, değişim ve sürekliliği algılama, harita becerileri, tablo, grafik ve diyagram hazırlama ve yorumlama ile kanıt kullanma olarak sıralanmaktadır. Coğrafi beceriler başta olmak üzere, Sosyal Bilgiler dersi disiplinler arası yapısı çerçevesinde coğrafya bilimi ile iç içe olan bir özelliktedir. Bu açıdan coğrafi becerilerin sosyal bilgiler ile ilişkisinin, sosyal bilgiler dersi kapsamında daha çok öne çıkarılması için, ilgili dersin öğretim programına bakmak önemli ve gerekli görülmektedir. Bu bağlamda Sosyal Bilgiler Öğretim Programı içerisinde hangi coğrafi becerinin, hangi öğrenme alanında ve hangi kazanım ile ilişkili olarak, nasıl yer aldığının incelenmesi önemlidir. Bu araştırmanın temel amacı Sosyal Bilgiler Öğretim Programının coğrafi beceriler kapsamında derinlemesine şekilde incelenmesidir. Araştırmanın amacına dayalı olarak, çalışmanın tüm aşamalarında, nitel araştırma süreçlerine başvurulması bakımından bu araştırma betimsel bir çalışmadır. Sosyal Bilgiler Öğretim Programı, analiz sürecinde doküman olarak kullanılmış olup; veriler doküman incelemesi ile ele alınmış ve verilerin çözümlenmesinde doküman analizinden yararlanılmıştır. Sonuçlara bakıldığında, Sosyal Bilgiler Öğretim Programı içerisinde, Coğrafya Öğretim Programı kapsamında sıralanan sekiz temel coğrafi becerinin kimi öğrenme alanında doğrudan şekilde yer alırken, kimi öğrenme alanında ise dolaylı şekilde vurgulandığı ve bu hususların kazanımlar ile desteklendiği görülmektedir. Çalışmanın sonuçları çerçevesinde sosyal bilgiler ile coğrafya alanının birbirini desteklediği; coğrafi becerilerin her iki alanın da çok yönlü yapısına uyumlu olarak kazandırılabileceği söylenebilmektedir.