Arı Sütü Ve Temel Bileşenleri

Uluslararası Bilim ve Eğitim Kongresi 2019 (UBEK2019)

Zehra Betül Kumral, Afyon Kocatepe Ün vers tes , Türk ye, zehrakumral@hotma l.com Ömer Hazman, Afyon Kocatepe Ün vers tes , Türk ye, omerhazman@hotma l.com Öz Arıların yaşadığı coğrafyanın dünyadaki genişliği dünyanın bir çok bölgesinde yaşayan kültürlerin arılarla ve arıların oluşturduğu doğal ürünlerle tanışmasını sağlamıştır. Geçmişten bugüne arılardan elde edilen ürünler hem beslenme adına hem de çeşitli hastalıkların tedavisinde her zaman yer bulmuştur. Son yarım yüzyılda bilimsel araştırma yöntemlerinin gelişmesi neticesinde her bir ürünle ilgili ciddi araştırmalar yapılmıştır. Günümüzde bu araştırmaların bir sonucu olarak birçok inovatif ürün ortaya çıkarılmıştır. Özellikle propolisten elde edilen kafeik asit fenileter ester (CAPE) ve yine propolisten elde edilen ekstraktlar günümüzde önemli birer antioksidan kaynağı olarak kabul edilmektedir. Arıcılıktan elde edilen bal, polen, arı sütü, propolis, bal mumu vs. gibi ürünler insan yaşamı ve sağlığı için son derece önemli arı ürünleridir. Önemli olan arı ürünlerinden birisi de arı sütüdür. Arı sütü konusunda gelişmiş ülkelerde yapılan bilimsel çalışmalar, 100 yıldan daha fazla bir geçmişe sahip olmakla beraber arı sütünün üretimi ve kullanımı konusundaki çalışmalar 50-60 yıl önceye dayanmaktadır. Arı sütü, genç işçi arılar tarafından binlerce çiçeğin poleni ve arıların ürettiği bal özü kullanılarak yutak üstü salgı bezlerinde ırkın devamının bir garantisi olan kraliçe arılar için üretilir. Arı sütünü bu kadar değerli yapan içeriğinde yaşamın devamlılığı için esansiyel olan bileşenleri bolca içeriyor olmasıdır. Bunlar arasında esansiyel amino asit çeşitliliğinin fazla olması, önemli biyoelementler içermesi, B grubu vitaminleri, inizitol ve folat gibi birçok bileşeni barındırıyor olması sayılabilir. Her geçen gün çalışmalar artmakta ve sonuçlanan araştırmalarda toplumların dikkatini bu tarafa çekilmeye çalışılmakta özellikle uzak doğu ülkelerinde başlayıp tüm dünya üzerinde hızlıca yayılan arı ürünleri ile tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Elde edilen bulgulardan arı ürünlerinin bazı hastalıkların tedavisinde umut ışığı olabileceğine işaret etmektedir. Son zamanlarda hücre kültürü ve deney hayvanlarıyla ilgili yapılan çalışmalarda edilen veriler doğrultusunda gönüllü insanlarla yapılan çalışmalara geçilmeye başlanmıştır. Sunulan bu çalışmada arı ürünü olan arı sütünün klinik etkileri ile ilgili literatür, çeşitli veri tabanları (Web of Science, Pubmed, Scopus vb.) aracılığıyla taranmıştır. "Arı sütü (royal jelly)" ve "Oksidatif stres" anahtar kelimelerinin kullanıldığı literatür taramasında, 2500'nin üzerinde özgün çalışma olduğu görülmüştür. Bu çalışmalar arasında uygun bilgileri içeren çalışmalar kullanılarak, arı sütünün klinik etkileri ile ilgili genel öngörü oluşturacak bir derleme hazırlanması amaçlanmıştır. Derleme ile elde edilen ve bir araya getirilen bilgilerin, arı sütü hakkındaki bilgilerin güncellenmesine ayrıca varsa kronik etkilerinin açıklanmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

2019

Zehra Betül Kumral, Ömer Hazman