XVIII. MİMARLIKTA SAYISAL TASARIM ULUSAL SEMPOZYUMU
Spatial.io Ortamında Nesne Boyutu ve Görünürlüğe İlişkin Görsel Algı Eşiğinin Ortaya Çıkarılması
Yayıncı:
Balıkesir Üniversitesi Yayınları
Özet (AI):
Mimari tasarım alanında, görsel algı ile mekânsal özellikler arasındaki etkileşim, kullanıcının inşa edilmiş mekânı nasıl deneyimlediğini belirlemede rol oynar. İnsanlar bulundukları ortamla sürekli etkileşim halindedir ve çevredeki nesneleri, mekânı duyuları aracılığıyla algılarlar. Bilgi ve deneyimler, bu algıların yorumlanmasını sağlar (Shynu & Suseelan, 2023). İnsanların bulundukları ortamdaki nesneleri algılama biçimleri, form, renk, malzeme, doku, boyut ve ışık gibi birçok tasarım unsuru tarafından şekillendirilir. Nesnenin görünürlük oranı boyutuyla doğru orantılıdır. Ancak, nesneler belirli bir boyuta ulaştığında, görsel algı üzerindeki etkileri azalır ve arka plana karışmaya başlarlar. Bu durum da onların ne kadar görünür ve hatırlanabilir olduklarını etkiler. Burada ilginç bir paradoks ortaya çıkar. Nesne boyutu ve görünürlüğü arasında bir görsel algı eşiği bulunmaktadır. Bu eşiğin tanınması, mimari tasarım sürecinde nesnelerin görsel algısını artıran etkili stratejilerin oluşturulmasına imkân sağlamaktadır. Çalışmanın amacı, iç mekanlardaki nesne boyutu ile görünürlük arasındaki karmaşık bağlantıyı araştırmaktır. Çalışmada, spatial.io kullanılarak bir vaka incelemesi gerçekleştirildi. 20-29 yaş aralığında 50 katılımcıyla yapılan vaka çalışmasında, spatial.io platformunun hazır mekân şablonlarından birisi olan Isle Galeri seçildi. Çalışma için farklı boyutlarda seçilen nesneler modellendi. Katılımcıların nesneleri hatırlama oranları hazırlanan anket aracılığıyla belirlendi. Toplanan veriler, nesnelerin yüzey alanı ve hacim ölçümleriyle ilişkilendirildi. Elde edilen sonuçlar, farklı nesne boyutları ile görsel algı eşiği arasındaki ilişkiyi aydınlatmaktadır. Çalışmada, daha büyük yüzey alanına ve hacme sahip nesnelerin genellikle daha yüksek hatırlama oranlarına sahip olduğu belirlendi. Bu çalışma, mimari tasarımda nesne boyutunun görsel algı üzerindeki etkisinin önemini açıkça göstermektedir. Çalışma sonunda, müze, perakende ortamları ve sergi alanları gibi gelişmiş görsel algının kritik olduğu mekanların tasarımına dair literatüre katkı sunan bulgular elde edilmiştir.