Internatıonal Conference On New Horızons On Educatıon

Sakarya Üniversitesi Yayınları

Özet İnsanoğlunun sosyal ve toplumsal hayatında en önemli konulardan birisi olan güvenlik, toplumsallaşma ile birlikte önemini daha da artırmıştır. Toplu yaşam ile ortaya çıkan suç olgusu insanların güvenliğe ihtiyacını da çoğaltmıştır. Suçun insan hayatına girmesinden sonra suçun önlenmesi, önlenmesine yönelik tedbirler oluşturulması suçun oluşması halinde ise bir daha aynı suçun meydana gelmemesi amacıyla suçun işlenmesi sonucu uygulanacak yaptırımlara yönelik asırlar boyu çalışmalar yapılmıştır. İlk çağlardan itibaren geliştirilmeye çalışılan bu yaptırımlar suç türlerinin artmasıyla beraber çeşitlenerek günümüz ceza hukuku ve ceza kanunlarına kadar dayanmıştır. Suça yönelik, devletlerce, bazen de toplumlarca konulan bu yaptırımlara karşın suç olgusu da günden güne değişmiş basit adi suçlar dediğimiz hırsızlık ve dolandırıcılıktan, resmi belgede sahtecilik, siber suçlar gibi daha uzmanlık gerektiren suçlara kadar uzanmıştır. Günümüzün en aktif iletişim sistemi olarak sayılan sosyal ya da yeni medya ise insanlara sunduğu kolay, çift yönlü iletişim ve bilgiye ulaşılabilirlik gibi sınırsız imkânları sayesinde suçun oluşumuna da etki edebilmektedir. Çalışmada üzerinde duracağımız fuhuş konusuysa özellikle kendi ceza kanunlarımızı baz aldığımızda tek başına suç olarak sayılmazken fuhuş konusuna aracılık, teşvik ve yer INTE -ITICAM -IDEC 2017, Berlin-GERMANY Volume 3 www.int-e.net www.iticam.net www.id-ec.net Copyright © International Conference on New Horizons in Education Conference (INTE) 164 temini suç olarak işlenmiştir. Bu nedenle sosyal medyanın bilgiye daha kolay ulaşılabilirlik imkânından, suç işlemeye yönelik (Fuhşa aracılık, teşvik ve yer temini) insanların nasıl yararlandığı üzerinde durularak sonraki çalışmalar için bir katkı sağlanmaya çalışılmıştır. Anahtar kelimeler: Fuhuş, suç, yaptırım, ceza hukuku. Giriş Suç, Türk Dil Kurumu Büyük Sözlüğünde törelere, ahlak kurallarına aykırı davranış ve yasalara aykırı davranış, cürüm, olarak iki şekilde tanımlanmıştır (TDK, 2017). İlk iki insan olan Adem ve Havva'nın yaratılmasıyla birlikte insanoğlunun yaşam serüvenine dahil olan suç olgusu, Havva'nın yasaklı elmayı yiyerek ilk suçu işlemesinden (Bakara, 25) günümüzde yüzlerce çeşitli şekle bürünmüştür. Peki suç nedir? "Suç bir insan davranışıdır, ancak suç olarak tanımlanan davranışlar gerçekleştirildiklerinde toplumsal barışı tehdit ederler. Dolayısıyla toplumsal yaşamın barışçı bir biçimde sürdürülebilmesi için hangi davranışların yapılması hangi davranışların yapılmaması gerektiğinin belirlenmesi gerekir" (Gönenç, 2013'ten aktaran Coştan, 2014). İnsanlık tarihinin her döneminde büyük bir sorun olan suç, artık olağan hale gelmiştir. Vahşice işlenen bir cinayet, çocuğa yönelik cinsel saldırı, kadına karşı şiddet gibi medya tarafından özel ilgi gösterilen olaylar haricinde meydana gelen suçlar, en iyi ihtimal ile akşam TV bültenlerinde birkaç dakika ile bahsedilmektedir. Gazetelerde üçüncü sayfa haberi olarak yazılmakta ve çoğu zaman polis, savcılık ve benzeri kurumların tutanaklarından başka bir yerde adı geçmemektedir ( Yayla ve Kaşlı, 2016). Genel anlamda suç olayı; mekân, zaman, tür, kurban ve mağdur boyutlarından meydana gelmektedir. Fakat tüm bu boyutların bir arada yer alması ile oluşan suç olayının gerçekleşmesinde kişiyi suça iten sosyal, ekonomik ve biyolojik nedenler de oldukça etkilidir. Bu nedenle oluşumunda birçok faktörün etkili olduğu suç olaylarını, kavramın çok INTE -ITICAM -IDEC 2017, Berlin-GERMANY Volume 3 www.int-e.net www.iticam.net www.id-ec.net Copyright © International Conference on New Horizons in Education Conference (INTE) 165 boyutluluğu nedeniyle, sosyoloji, psikoloji, yönetim, hukuk, kriminoloji ve coğrafya gibi çeşitli disiplinler kendi yöntemleri içinde ele almaktadır (Ünsal, 2015). Öyle ki, bireysel olarak kavramsallaşan suç, zamanla toplu (örgütsel), planlı, nitelikli, kasten, taksirli gibi çeşitli sıfatlar alarak insanlar tarafından işlenir hale gelmiştir. İnsanoğlunun güvenlik içinde yaşama ihtiyacı insanlık tarihi ile birlikte başlar. Güvenlik eski çağlardan itibaren insanlığın üzerinde durduğu ve bu konuda çeşitli yöntemler geliştirdiği en temel olguların başında gelir. Eski çağlardaki insanların mağaralarda yaşamaya başlaması, iklimden korunma kadar güvenlik endişesi gerekçesiyle tercih ettiği bir durumdur. Eski Yunan ve Roma'da ekonomik gelişme sonucunda toprak sahibi ve tüccarların zenginleşerek ülkenin kontrolünü eline geçirmesi ve güvenliği sağlamak amacıyla kentlerin duvarlarla çevrelenmesi ve kaleler yapılması yine güvenlik gereksiniminin insanlık için önemini gösteren örneklerdir (Es ve Ateş 2004'ten aktaran, Gökulu, 2010). Başka ihtiyaçlarının yanında özellikle güvenlik içinde yaşama, saldırılardan korunma ihtiyacı insanları bir araya getirmiş ve toplumu oluşturmuştur. İnsanoğlunun toplumsal hayata geçişiyle birlikte suçun insanlar ve toplum üzerinde oluşturduğu tahribatı engellemek amacıyla çeşitli yollar aranmaya başlanmış ve bulunan her önleyici tedbirin karşılığında da yine insanoğlu suçu farklı bir biçimde işleme yoluna gitmiştir. Çeşitli yollarla işlenen suçlar alınan tedbirlere rağmen her boşluktan yararlanarak adam yaralamadan öldürmeye, hırsızlıktan dolandırıcılığa, tecavüzden gaspa, bilişim suçlarından kaçakçılığa kadar yeni suç alanları yaratmıştır. Suçla mücadele edebilmek amacıyla ise, her ülke kendi içerisinde bir ceza hukuku oluşturmuş ve suça uygulanacak ceza türlerini kanunlaştırarak ceza kanununu ortaya çıkarmıştır. Devletin hukuk düzeninin bir kolu olan ceza hukuku, failin kişiliğine göre değişebilen cezai sonuçlarla (müeyyide) yasaklanan hukuka aykırı fiilleri (suçları) öngören hukuk normlarının bütünü olarak tanımlanır. Ceza hukuku içerisinde hazırlanan ceza INTE -ITICAM -IDEC 2017, Berlin-GERMANY Volume 3 www.int-e.net www.iticam.net www.id-ec.net Copyright © International Conference on New Horizons in Education Conference (INTE) 166 kanunlarıysa, bireyin hak ve özgürlüklerine derin biçimde müdahale eden yaptırımları içermektedir. Bunca suç çeşitliliği içerisinde devletler ceza hukuk sistemlerinde yalnızca suçun ne olduğuna değil neden olduğuna ve nasıl yapıldığına da odaklanarak, suçun işlenmesinden sonra ki sürede de suçlu olana uygulanacak cezai yaptırımları ona göre değerlendirerek, suçun önlenmesine dair tedbir almaya çalışmaktadır. Unutulmamalıdır ki, insanları suçtan uzaklaştıran olgulardan biri de bu cezai yaptırımlardır. Çalışma konusu olan fuhuş ise her ülkede farklı değerlendirilmektedir. Kimi ülkeler fuhşu bir suç olarak kabul edip yasaklarken hatta idam ile cezalandırırken, kimi ülkeler ise devlet kontrolünde bazı bölgeler ya da ikametlerde olmak koşuluyla yapılmasına izin vermiş bazı ülkeler ise suç olarak görmemiştir. Ülkemizde ise fuhşa yönelik adli bir ceza uygulanmamakla beraber Türk Ceza Kanununun 227. Maddesinde "Fuhşa teşvik, aracılık ve yer temini" suç olarak düzenlenmiş ve karşılığında cezai müeyyideler öngörülmüştür. Madde metninde, kişilerin ve özellikle çocukların fuhşa teşviki, sürüklenmesi fiillerinin hangi koşullarda suç oluşturduğu hususunda düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemeler yapılırken, Türkiye'nin fuhuşla mücadele ile ilgili olarak milletlerarası sözleşmelerden kaynaklanan yükümlülükleri göz önünde bulundurulmuştur. Medya denildiğinde ise ilk akla gelen kelimeler genellikle gazete, dergi, radyo ve televizyon olmaktadır. Bu ortamları geleneksel medya olarak belirtmekteyiz. Ancak teknolojik yenilikler ve özellikle internetle birlikte biçim değişikliği söz konusu olmaktadır.

2017

Aytekin İŞMAN, İlkkan YENER