0.0

UBAK Yayınevi

Aydınlanma felsefesi, düşünce tarihi açısından teistik dinlerin Tanrı anlayış ve kabullerine alternatif arayışlar için önemli argümanlar sunmaktadır. Başta deizm olmak üzere agnostisizm, pozitivizm, ateizm, materyalizm gibi anlayışlar bu alternatif arayışların örnekleri arasında sayılabilir. Ayrıca tüm bu akım ve anlayışların etkisiyle geleneksel din ve Tanrı tasavvurlarına karşı şüphe ve tepki hareketlerinden de bahsedilebilir. Geçmişe oranla günümüzde teistik din ve Tanrı tasavvurlarına karşı bir önem kaybetme realitesi gündemdedir. Ancak günümüzde din ve Tanrı konusuyla yakından ilgilenmeyen, onları umursamayan, bu konulara kayıtsız kalan kimselerden sıkça bahsedilse de insanların genelinin hala farklı da olsa bir tanrı tasavvuru olduğu gerçekliğinden bahsedilmesi mümkündür. İşte mevzu bahis tanrı tasavvurlarından biri de apateizmdir. Her ne kadar dine ve Tanrı’ya karşı bir kayıtsızlık kadim zamandan beri gündemde olsa da apateizm, günümüz din felsefesinin aksiyonel mevzuları arasına girmektedir. Çalışmamızda apateizmin genel çerçevesi oluşturulduktan sonra ateizm ve agnostizm tasavvurlarının betimlemesi yapılıp bu tasavvurların ortak ve farklı yönlerinin mukayese edilmesi amaçlanmaktadır. Tanrı’ya kayıtsızlık olarak tanımlayabileceğimiz apateizm, genel anlamda ateizmin bir çeşidi şeklinde tartışılmakla birlikte kendine has bir takım özellikleri olması nedeniyle ateizmin bir çeşidi olmaktan daha farklıdır. Diğer taraftan apateizmin ontolojik ve epistemik bağlamda agnostisizme benzer olduğu iddiası gündemdedir. Ancak agnostisizmde Tanrı’nın varlığı ve yokluğunun bilinememesi söz konusu iken apateizm de Tanrı’nın varlığı veya yokluğuna dair ontolojik ve epistemik bir sorgu veya inançtan ziyade ona dair bir ilgisizlik ve kayıtsızlık söz konusudur.

2024

Zafer ÇAYLI