0.0
PEDİATRİK ETİK VE HEMŞİRE ROLLERİ
Özet (AI):
Pediatri hemşireleri, çocuk hasta popülasyonunda sıklıkla etik ikilemler ile karşı karşıya gelmektedirler. Bu ikilemler, hemşirelerin çocukların sağlıklarına ilişkin alınan kararlarda hem çocuğun haklarını gözetme sorumluluğu hem de ailelerin beklentilerini dikkate alma zorunluluğu gibi karmaşık etik durumlar olarak karşımıza çıkabilmektedir (Dan, 2018). Pediatri hemşireleri, çocuğun sağlığına ilişkin karar süreçlerinde etik ilkeleri gözetmeli ve bu süreçte çocuğun haklarını savunurken, ailelerin duygusal ve sosyal ihtiyaçlarını da dikkate almalıdır (McDougall, Notini ve Phillips, 2015). Çocukların karar verme süreçlerine ne ölçüde katılacağı, pediatrik alanda sıkça karşılaşılan önemli etik ikilemler arasındadır. Özellikle, çocukların tedavi ve bakım süreçlerine katılım düzeyleri, yaş, bilişsel kapasite ve sağlık durumları gibi etkenler nedeniyle sınırlı kalmaktadır. Bu durum, hem çocuk haklarının korunması hem de çocukların karar süreçlerine dahil edilmesi açısından etik bir ikilem yaratmaktadır (Reynolds, Grant-Kels ve Bercovitch, 2017). Etik ikilemlerle karşı karşıya kalan pediatri hemşirelerinin yararlanabileceği özerklik, zarar vermeme, adalet ve yarar sağlama gibi temel etik ilkeler mevcuttur. Bu ilkeler, hemşirelerin karşılaştıkları zorlu etik kararları doğru bir şekilde yönetmelerine yardımcı olur. Hemşireler savunuculuk rolüyle, çocukların çıkarlarını korumanın yanı sıra aileler ve sağlık çalışanları arasında etkili iletişim kurulmasını sağlamalıdır. Bu bağlamda, hemşirelerin profesyonel rolü, çocukların ihtiyaçlarını gözeterek tüm tarafların en iyi kararı almasına yardımcı olmaktır (Aydın, 2018). Tedavi sürecinde karşılaşılan bir diğer önemli etik ikilem ise, çocuğun yaşam kalitesi ile yaşam süresini dengeleme çabasıdır. Özellikle kronik ve terminal dönemde olan çocukların tedavi süreçlerinde, uygulanacak tedavilerin agresiflik düzeyi konusunda aileler ve sağlık personeli arasında fikir ayrılıkları ortaya çıkabilir (Zawistowski ve Frader, 2003). Bu tür durumlarda pediatri hemşireleri, çocuğun üstün yararı ve çıkarlarını savunmalı, ancak ailelerin duygusal ihtiyaçlarını da göz ardı etmemelidir. Bu karmaşık dengede hemşirelerin rolü, hem çocuğun yararına odaklanmak hem de ailenin bakış açısını anlamaktır (Sezer, Karadede, Mutlu ve Değirmenci Öz, 2023). Bunun yanında, ergenlik çağındaki çocukların gizlilik ve bilgilendirme süreçleri de hem aile hem çocuk mahremiyetini sağlamak adına etik bir denge gerektirmektedir. Ergenlik dönemindeki çocukların, tedavi süreçlerine aktif katılımını desteklemek, bu dengeyi kurarken önemli bir sorumluluktur (English ve Ford, 2022). Bu sebeple, pediatri hemşirelerinin etik karar alma süreçlerini yönlendiren ilkeleri göz önünde bulundurarak profesyonel bir bakış açısıyla hareket etmeleri büyük önem taşır. Etik karar alma süreçlerinde, çocukların yüksek yararını korumak ve ailelerin beklentilerini yönetmek, hemşirelerin başlıca sorumlulukları arasında yer alır. Etik ikilemler, pediatri hemşirelerinin çocuk haklarını, aile dinamiklerini ve tıbbi etik normlarını dikkate alarak yerinde kararlar vermesini gerektirir. Bu süreç, hemşirelerin profesyonel rehberlik rolünü ön plana çıkarır.Hemşirelerin bu alanda yaşanan etik sorunların farkında olmaları ve etik ikilemlerin çözümüne katılım sağlayabilmeleri yeterli bilgi ve deneyiminin bulunmasını gerektirir (Sezer ve diğerleri, 2023). Bu rolleri etkin şekilde yerine getirmek için hemşirelerin etik ilkeler konusunda donanımlı olması ve etik eğitimi sürekli hale getirmesi gereklidir. Fiziksel bakımın yanı sıra, hemşirelerin etik konularda kılavuzluk etmesi ve duygusal destek sağlaması, pediatri hemşireliğinin önemli bir parçasıdır. Pediatri hemşireleri, bu karmaşık etik sorunların üstesinden gelebilmek için, etik ilkeler konusunda eğitim almalı ve bu ilkeleri uygulamada etkin bir şekilde kullanmalıdır. Bu şekilde, hemşireler hem çocukların hem de ailelerin bakım sürecindeki etik gereksinimlerine en uygun şekilde yanıt verebilirler.
