7. Internatıonal Conference On Socıal Scıences

Farabi Yayınevi

Tarsus Üniversitesi Özet Günümüzde tüketiciler sadece ihtiyaçlarını karşılamak için alışveriş yapmamakta, ihtiyaçları olmamasına rağmen de tüketim davranışında bulunmaktadırlar. Tüketiciler çeşitli güdülerle alışveriş yapmaktadır. Bu güdülerden bir tanesi de hedonik tüketim eğilimidir. Hedonik eğilim tüketicilerin zevk alma isteğine ve alışverişten duyduğu haza dayanmaktadır. Hedonik tüketimde tüketiciler alışverişten zevk aldıkları için tüketim davranışında bulunmaktadır. Hedonik tüketim keşfetme isteği ile de yapılabilmektedir. Tüketiciler bir ürünü satın almayı düşündükleri zaman risk alma, yenilikleri arama, farklı ürünleri deneme gibi davranışlarda bulunabilirler. Bu da keşfedici satın alma eğilimi ile hedonik tüketim arasında bir ilişki ya da etkileşim olabileceğini akla getirmektedir. Bu nedenle de araştırmanın amacı keşfedici satın alma eğiliminin hedonik tüketim üzerinde etkisinin olup olmadığını ortaya çıkartmaktır. Araştırmanın örneklemini Adana'da yaşayan 18 yaş üstü 505 tüketici oluşturmaktadır. Araştırmada veriler yüz yüze anket yöntemiyle 02 Mayıs-30 Haziran 2019 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin analiz edilmesinde yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Araştırmaya katılanların yarısı kadın, yarısı erkektir. Katılımcıların çoğunluğunu 25-34 yaş arasında, lisans mezunu, kamuda çalışan ve geliri 1701-4000 TL arasında olan tüketiciler oluşturmaktadır. Keşifsel satın alma; keşifsel bilgi arama ve keşifsel ürün satın alma alt boyutlarından oluşurken, hedonik tüketim ise macera amaçlı alışveriş, başkaları için alışveriş, fikir edinme amaçlı alışveriş, sosyalleşme amaçlı alışveriş ve zevk alma amaçlı alışveriş alt boyutlarında incelenmiştir. Yapılan yapısal eşitlik modeli sonucu keşifsel bilgi aramanın macera amaçlı alışveriş, başkaları için alışveriş, fikir edinme amaçlı alışveriş, sosyalleşme amaçlı alışveriş ve zevk alma amaçlı alışveriş üzerinde olumlu yönde etkisinin olduğu ortaya çıkmıştır. Keşifsel bilgi arama boyutu yeni bilgi edinme ve ağızdan ağıza iletişim ile ilgili ifadeler içermektedir. Bulunan sonuç da yeni bilgi arama ve başkalarıyla alacakları ürünler hakkında konuşmayı seven tüketicilerin hedonik tüketim eğilimine sahip olduğunu göstermektedir. Araştırmada keşifsel ürün satın almayı ölçen ifadeler marka sadakati ve yeni ürün denemeye istekli olmak üzerine kuruludur. Sonuçlara göre keşifsel ürün satın alma macera amaçlı alışveriş, başkaları için alışveriş, fikir edinme amaçlı alışveriş, sosyalleşme amaçlı alışveriş ve zevk alma amaçlı alışveriş üzerinde olumsuz yönde bir etkiye sahiptir.

2020

Sezen BOZYİĞİT , M. Sami SÜYGÜN