25.ULUSLARARASI ORTAÇAĞ VE TÜRK DÖNEMİ KAZILARI VE SANAT TARİHİ ARAŞTIRMALARI
YOZGAT ÇAYIRALAN İLÇESİ YUKARIYAHYASARAY KÖYÜ KÖY ODALARI

Yazarlar:
Tuğba BAĞBAŞI Aslı SAĞIROĞLU ARSLAN
Yayın Yılı:
2022
Yayıncı:
Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları
Dil:
ISBN:
978-625-8080-81-0
Özet:
Köy odaları; ulaşım imkânının kısıtlı olduğu, yolcuların yaya olarak ya da hayvanlar tarafından çekilen araçlarla yolculuk yaptığı dönemlerde köye uzaktan gelenlerin herhangi bir ücret talep edilmeden konaklaması amacıyla köy halkı tarafından imece usulüyle veya köyün varlıklı kişileri tarafından inşa edilmiş yapılardır. Köye gelen misafir, tahsildar, yolcu, seyyar satıcı, demirci, kalaycı, nalbant ve derici gibi insanlar buralarda konaklarlardı. Bu misafirler köy halkı tarafından tanrı misafiri olarak kabul edildikleri için, misafiri en iyi şekilde ağırlamaya özen gösterirlerdi. Köy odaları Türk kültürünün başlıca özelliklerinden konukseverliğin yanı sıra sosyal dayanışmanın da önemli mekânlarındandır. Konaklama dışında ikinci işleve sahip olan köy odalarında, köy halkının bazı geceler bir araya gelip sohbet ettiği, çeşitli hikâyelerin anlatıldığı, cönklerin okunduğu, halk oyunlarının da sergilendiği bilinmektedir. Köy odaları, telefon, televizyon, radyo ve araba, gibi kitle iletişim araçları ve ulaşım araçlarının yeterli olmadığı dönemlerden yakın bir zamana kadar insanların bir araya gelerek toplandığı, sosyal ve ekonomik sorunlarını tartıştığı, haber ve bilgi iletişimin yapıldığı sosyal mekânlardır. Köy odaları dışarıdan bakıldığında yalın üslupla inşa edilen, fakat iç mekânında süslemelerin yer aldığı halk sanatı örnekleridir. Süslemeler genellikle tavan göbekleri, yüklük, gömme dolap, ahşap sedirler üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu bildirinin konusu Yozgat’ın Çayıralan İlçesi’ne bağlı Yukarıyahyasaray Köyü’nde yer alan dört adet köy odasından oluşmaktadır. Odalar, mimari ve süsleme açısından incelenmiş olup, bilim dünyasına tanıtılacaktır. Ayrıca bahse konu olan köy odalarının sosyal işlevlerine değinerek, Türk halk kültürü içerisindeki yeri belirlenmeye çalışılacaktır. Bu odaların mimari özelliklerine değinmeden önce köy odalarının hangi amaçla yapıldığı, Türk kültürü açısından önemleri hakkında bilgi verilecektir.

25.ULUSLARARASI ORTAÇAĞ VE TÜRK DÖNEMİ KAZILARI VE SANAT TARİHİ ARAŞTIRMALARI
YOZGAT ÇAYIRALAN DISTRICT YUKARIYAHYASARAY VILLAGE, VILLAGE ROOMS

Yazarlar:
Tuğba BAĞBAŞI Aslı SAĞIROĞLU ARSLAN
Yayın Yılı:
2022
Yayıncı:
Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları
Dil:
ISBN:
978-625-8080-81-0
Özet:
(AI):
Village rooms; These are the structures built by the village people in a cooperative way or by the wealthy people of the village in order to accommodate those who come to the village from afar without any charge, during periods when transportation opportunities are limited and passengers travel on foot or in vehicles pulled by animals. People such as guests, collectors, travelers, peddlers, blacksmiths, tinsmiths, blacksmiths and leather makers who came to the village used to stay here. Since these guests were accepted as guests of god by the village people, they took care to welcome the guest in the best way possible. Village rooms are important places of social solidarity as well as hospitality, which is one of the main features of Turkish culture. It is known that in the village rooms, which have a second function other than accommodation, the village people come together and chat some nights, various stories are told, cönks are sung, and folk dances are performed. Village rooms are social places where people gather, discuss their social and economic problems, and communicate news and information, from the times when mass media and transportation tools such as telephone, television, radio and car were not sufficient until recently. Village rooms are examples of folk art, which were built in a plain style when viewed from the outside, but with decorations inside. The decorations generally focus on ceiling cores, closets, built-in wardrobes, wooden ottomans. The subject of this paper consists of four village rooms in Yukarıyahyasaray Village of Çayıralan district of Yozgat. The rooms have been examined in architecture and decoration and will be introduced to the science world. In addition, by referring to the social functions of the village rooms in question, its place in the Turkish folk culture will be tried to be determined. Before mentioning the architectural features of these rooms, information will be given about the purpose of the village rooms and their importance in terms of Turkish culture.