25.ULUSLARARASI ORTAÇAĞ VE TÜRK DÖNEMİ KAZILARI VE SANAT TARİHİ ARAŞTIRMALARI
HARPUT İÇ KALE KAZILARINDA BULUNAN PİŞMİŞ TOPRAK KANDİL VE ŞAMDANLAR

Yazarlar:
Yayın Yılı:
2022
Yayıncı:
Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları
Dil:
ISBN:
978-625-8080-81-0
Özet (AI):
Bu nitel çalışmada, Harput İç Kalesinde 2004-2019 yıllarında yapılan Arkeolojik kazılarda elde edilen 29 aydınlatma eseri incelenmiştir. Bunlar pişmiş topraktan yapılmış 21 adet sırsız ve sırlı kandil ve 8 adet sırlı şamdan örnekleridir. Bu makalede kandil ve şamdanların tarihi gelişiminden kısaca bahsedilmiştir. Daha sonra Harput İç Kale’de ele geçen aydınlatma araçları; hamur yapısı, hamur, astar, sır rengi, tipoloji ve dönem olarak değerlendirilmiştir. Örnekler biçimlerine göre sınıflandırılmıştır. Harput İç Kale kazılarında başlıca dört farklı tipolojide kandil tespit edilmiştir. Şamdanlar ise dip formuna göre üç farklı tipolojide üretilmiştir. Ayrıca Türkiye ve Türkiye dışındaki diğer kazılarda görülen ve çağdaşı olan benzer örneklerle karşılaştırılmıştır. Harput İç Kale’de şu ana kadar yapılan kazılarda, seramik yapımına dair herhangi bir fırına rastlanmamıştır. Ancak seramik üretimine dair çok sayıda üçayak, yarı mamul kaide ve kâse fragmanları, kabın pişip pişmediğini kontrol amaçlı yapılan bir veya iki delikli sırlı/sırsız çeşni ile raf ayakları gibi fırın malzemeleri bulunmuştur. Bunun için doğrudan haznenin içine oturtulan kandil grubu dışındaki tüm kandil ve şamdanların Harput üretimli olduklarını düşünmekteyiz. İncelediğimiz kandil ve şamdanlar 12- 19. yüzyıl arasına tarihlenmiştir. Harput Kalesinde kazılar devam ettiği sürece yeni aydınlatma araçları da elde edilecektir.

25.ULUSLARARASI ORTAÇAĞ VE TÜRK DÖNEMİ KAZILARI VE SANAT TARİHİ ARAŞTIRMALARI
COOKIE DISCOVERED AT THE EXCAVATIONS OF THE HARPUT CENTRAL CASTLE OİL LAMPS AND CANDLESTİCKS

Yazarlar:
Yayın Yılı:
2022
Yayıncı:
Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları
Dil:
ISBN:
978-625-8080-81-0
Özet:
(AI):
In this qualitative study, 29 lighting artifacts obtained during the archaeological excavations of the Harput Central Castle between 2004- 2019 were examined. These are examples of 21 unglazed and glazed oil lamps and 8 glazed candlesticks made of terracotta. In this article, the historical development of oil lamps and candlesticks is briefly mentioned. Lighting tools found later in Harput Citadel; dough structure, dough, slip, glaze color, typology and period. Samples are classified according to their shape. In the excavations of Harput Citadel, four different typologies of lamps were found. Candlesticks are produced in three different typologies according to the bottom form.In addition, it has been compared with similar contemporary examples seen in other excavations in Turkey and outside Turkey. In the excavations carried out so far in the Harput Central Castle, no kiln for ceramic making has been found. However, many tripods, semi-finished base and bowl fragments, glazed/non-glazed seasonings with one or two holes, and kiln materials such as shelf legs were found. For this reason, we think that all oil lamps and candlesticks, except for the oil lamp group, which are placed directly into the chamber, are Harput production. The lamps and candlesticks we examined were dated between the 12th and 19th centuries. As the excavations continue in Harput Castle, new lighting tools will be obtained.