25.ULUSLARARASI ORTAÇAĞ VE TÜRK DÖNEMİ KAZILARI VE SANAT TARİHİ ARAŞTIRMALARI
ÇUKUROVA’YI ORTA ANADOLU’YA BAĞLAYAN KUZEY KERVAN YOLU ÜZERİNDEKİ KERVANSARAY VE KÖPRÜLER
Yayıncı:
Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları
Özet (AI):
Antik Çağ’dan başlayarakÇukurova Bölgesi, Batı ve İç Anadolu’ya çeşitli kervan yolları ile bağlanmıştır. Bunlardan en çok bilineni Asur Ticaret Kolonileri Çağı’nda Kilikya-Suriye arasında bir geçit olan ve Anadolu’yu Kapadokya ve Kayseri üzerinden Gülek boğazı vasıtasıyla Halep, Kinza ve Kadeş’e bağlayan yoldur. Çukurova’yı Kayseri ve Kapadokya’ya bağlayan önemli yollardan biri de, bu yol güzergâhında merkezi konumda olan, Sis (Kozan) üzerinden geçen kuzey kervan yoludur. Suriye’den gelen yol Ayas (Aegeai-Yumurtalık) Limanı’nından çıkan yol ile Misis üzerinde birleşmektedir. Özellikle Ayas Limanı’na gemiler ile gelen emtia, kervanlar vasıtası ile Misis, Yılan Kale, Anavarza yolunu izleyerek Sis Sancağı’na ulaşıyordu. Aynı zamanda Adana’dan İmamoğlu üzerinden Sis’e ulaşan bir diğer yol daha vardı. Sis’te birleşen bu her iki yol, Suluhan, Çulluuşağı, Feke, Saimbeyli yolunu izleyip, Karatepe, Göksun üzerinden gelen yolla, Gez Beli’nde birleşerek, Kayseri ve Kapadokya’ya ulaşıyordu. Ayas’ta Deniz seviyesinden başlayıp, Gez Beli (Han Yeri)’nde 1850 metreye ulaşan bu zorlu kuzey yolu üzerinde birçok han, kervansaray ve köprünün inşa edildiği muhakkaktır. Zamanın ve teknolojinin karşısında bunlardan çok azı günümüze ulaşabilmiştir. Bu çalışmada Ayas’tan (Yumurtalık) başlayıp Gez Beli’ne kadar olan kuzey kervan yolunun, Adana il sınırları içerisinde yer alan maddi kalıntıları, yol üzerinde tespit edilen han, kervansaray ve köprüler genel hatlarıyla değerlendirilmiştir.