8. Afyonkarahisar Araştır Maları Sempozyumu

Afyonkarahisar Belediyesi

Misafir ve misafirperverlik Osmanlı kültüründe özel bir yere sahip olmuştur. Bu hem halk için hem de yönetim için söz konusudur. Osmanlı misafirlerinden kasıt, Osmanlı'yı ziyarete gelen gezgin ve sanatçılar olduğu gibi diğer devlet büyükelçileridir. Buna ilave olarak Osmanlı'nın çeşitli kademelerinde görev yapan memurların Osmanlı topraklarında çeşitli görev ve yetkilerle bulunmasından doğan misafirlik de kastedilmektedir. Misafirhane ise, yine Osmanlı'nın en başından itibaren han, tekke, zaviye, kervansaray gibi çeşitli adlarla anılagelen daha sonra ise misafirhane ve otel olarak adlandırılan kurumlardır. Özellikle bu kurumlar geniş coğrafya toprakları üzerindeki yolcuların barınma, konaklama ve temel gereksinimlerinin karşılandığı yerler olmuştur. Bunlar ile ilgili Tanzimat dönemi sonrasında önemli değişiklik ve iyileştirmelere gidilmiş, nizamnameler yayımlanmıştır. Çeşitli isimler ile karşımıza çıkan bu kurum, bugün hala işlerliğini sürdürmektedir. Hemen her özel ve kamu kurumunun ülkemizin çok sayıda şehrinde misafirhanesi bulunmaktadır. Misafirhaneler sadece merkezlerde değil taşrada da kurulmuştur. Afyon, Osmanlı'da Karahisar-ı Sahib Sancağı'nın merkezi olarak en başından beri önemli bir yere sahip olmuş ve hem bu misafirlere ev sahipliği yapmış, hem de kurumsal açıdan örneklerin görüldüğü yer olagelmiştir. Afyonkarahisar asırlarca önemli geçit yeri ve merkezlerden birisi olmuştur. Dolayısıyla misafirleri eksik olmayan şehirlerimizdendir. Afyon'da bazen asker, bazen tüccar, bazen resmi bir görevli, bazen de seyyah misafir olmuştur. Osmanlı yönetimi misafirlerini rahat ettirebilmek için elden geleni yaptığı gibi, devletin güvenliğini de düşünerek hareket etmiştir. Çalışmamızda genel bilgi verilerek konuya girilirken, Afyon özelinde örneklere yer verilmiştir. Bu çalışmayı önemli kılan bir husus da çalışmanın genellikle seyahatname ve arşiv belgelerine dayanılarak hazırlanmış olmasıdır. Ayrıca sosyal ve kurum tarihine ışık tutacağı kanaati taşımaktayız. Anahtar Kelimeler: Osmanlı misafir, misafirhane, Afyonkarahisar, han, otel.

2018

Eyüp KURT